Al twee jaar zijn Jos Joore (bioloog) en Paul Vulto (elektrotechnisch ingenieur) samen met twintig medewerkers bezig met hun nieuwe bedrijf (Mimetas). Ze ontwikkelen ‘driedimensionale weefselmodellen in microfluïdische chips’.
Wat zijn dat?
Zie het als een ‘orgaan op een chip’. Een klein, vierkant plaatje waardoor haardunne vaatjes lopen met vloeistoffen en cellen op basis van menselijk weefsel. Bijvoorbeeld een stukje nier of lever. Die cellen kunnen maanden in leven worden gehouden en kunnen ook bewust ziek worden gemaakt.
Testen wat medicijnen doen en welke bijwerkingen een medicijn heeft. Als ze bijvoorbeeld diabetes nabootsen kunnen ze vervolgens een medicijn tegen diabetes toevoegen en kijken hoe de alvleeskliercellen reageren. Dit is dus vooral interessant in de testfase van medicijnen.
In een volgende fase zullen er honderden weefsels op één plaat gezet worden. Er kunnen dan tests uitgevoerd worden op een ziekte, zoals bijvoorbeeld een bepaald soort kanker, maar er kan ook persoonlijk per patiënt een advies gegeven worden.
Of een groep patiënten. Het is onze missie om de beste therapie of combinatietherapie per patiënt te selecteren.
Nu wordt er vaak nog getest op dieren of met behulp van celkweken die niet driedimensionaal zijn. Maar dat lijkt veel minder op de werkelijkheid dan de driedimensionale chip van Mimetas. Het slimme is dat deze chip lijkt op testplaten die al tientallen jaren door alle biologen worden gebruikt. De testplaten hebben dezelfde maten waardoor biologen hun bestaande apparaten kunnen gebruiken om ze te lezen.
De bedoeling is de chips te gaan verkopen aan medicijnontwikkelaars en wetenschappers. Zolang nog niet alle patenten en mogelijkheden zijn uitgezocht gaat dit alleen in een samenwerkmodel: ze gaan sámen experimenteren.
Wat kun je ermee?
Testen wat medicijnen doen en welke bijwerkingen een medicijn heeft. Als ze bijvoorbeeld diabetes nabootsen kunnen ze vervolgens een medicijn tegen diabetes toevoegen en kijken hoe de alvleeskliercellen reageren. Dit is dus vooral interessant in de testfase van medicijnen.
In een volgende fase zullen er honderden weefsels op één plaat gezet worden. Er kunnen dan tests uitgevoerd worden op een ziekte, zoals bijvoorbeeld een bepaald soort kanker, maar er kan ook persoonlijk per patiënt een advies gegeven worden.
Of een groep patiënten. Het is onze missie om de beste therapie of combinatietherapie per patiënt te selecteren.
Te zien zijn aggregaten van levercellen die in meer (oranje kleur) of mindere (groene kleur) mate gevoelig zijn voor de toxische effecten van een medicijn.
Bestond dit nog niet?
Nu wordt er vaak nog getest op dieren of met behulp van celkweken die niet driedimensionaal zijn. Maar dat lijkt veel minder op de werkelijkheid dan de driedimensionale chip van Mimetas. Het slimme is dat deze chip lijkt op testplaten die al tientallen jaren door alle biologen worden gebruikt. De testplaten hebben dezelfde maten waardoor biologen hun bestaande apparaten kunnen gebruiken om ze te lezen.
Toekomst
De bedoeling is de chips te gaan verkopen aan medicijnontwikkelaars en wetenschappers. Zolang nog niet alle patenten en mogelijkheden zijn uitgezocht gaat dit alleen in een samenwerkmodel: ze gaan sámen experimenteren.
------------------------------------------------------------------------------
Een versie van dit artikel verscheen op woensdag 15 oktober 2014 in nrc.next.
Autheur: charlotte van 't Wout.
Een versie van dit artikel verscheen op woensdag 15 oktober 2014 in nrc.next.
Autheur: charlotte van 't Wout.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten